Rusya'nın tarihi Doğu Slavlarla başlar. Kiril Abecesi'nin icat edildiği 864 yılından önce Rusların tarihi hakkındaki bilgiler azdır. Rusların kurduğu ilk büyük devlet olan Kiev Knezliği 13. yüzyılda Moğol istilasına uğrayarak yıkıldı. 14. yüzyılda kurulan Moskova Knezliği ise zamanla gelişerek 16. yüzyılda Rusya Çarlığı haline geldi. Bu Çarlık 18. yüzyılda daha da güçlenerek Rusya İmparatorluğunu oluşturdu.
Rusya I. Dünya Savaşı'nı savaşmaktayken monarşiden hoşnut olmayan Bolşevikler işçi ve köylü kitlelerini yanlarına alarak 1917 yılında Ekim Devrimini yaptılar. Bu tarihten sonra Rusya sosyalizme dayalı bir devlet yapısı oluşturdu. Eski Rusya İmparatorluğu'nun sömürgeleri olan bir çok devleti de kapsayan Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'ni ilan etti. II. Dünya Savaşını Soğuk Savaş yılları izledi. Rusya'nın başını çektiği Sovyetler Birliği Doğu Avrupa'daki bir çok devletle Varşova Paktını imzalayarak Doğu Bloğu'nun önderliğini üstlendi. Batı Bloğu ülkeleri de NATO örgütünü kurdular. Ancak ekonomik ve askeri açılardan Batı Bloğu'nun gerisinde kalan Doğu Bloğu 1990lı yıllarda parçalandı. Bu parçalanmayı Sovyetler Birliği'nin kendisi de izledi. Bütün Sovyet Cumhuriyetleri birer birer bağımsızlıklarını ilan ettiler. 1991 yılının Aralık ayında da Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti de bağımsız bir ülke haline gelerek Rusya Federasyonu'nu oluşturdu.
Coğrafya ve İklim [değiştir]
Rusya Federasyonu Avrasya kıta sahanlığının kuzeyinde bulunur. Arktik (Kuzey Kutup dairesi) ve çevresindeki (sub-Arktik) bölgelerin büyük bir oranı sınırları içinde olduğundan diğer ülkelerle karşılaştırıldığında, metrekareye daha düşük kişi yoğunluğuna, ekonomik faaliyet ve coğrafi (fiziki) çeşitlik görülür. Bu bölgelerden daha güneye gelindiğinde coğrafi ve bitki örtüsü çeşitliliği artar. Rusya dünyanın en soğuk ülkesidir.[4] Ortalama yıllık sıcaklık −5.5 °C (22 °F)dir. Karşılaştırma için İzlanda'nın ortalama yıllık sıcaklığı 1.2 °C (34 °F) ve İsveç'in ortalama yıllık sıcaklığı 4 °C (39 °F)'dir. Lakin bu karşılaştırma, ülke genelini gösterdiğinden geniş yüzölçümde değişken ve ılıman iklim çeşitliliğine sahip Rusya için yanıltıcıdır.
Azerbaycan (300 km), Beyaz Rusya(Belarus) (950 km), Çin (3645 km), Estonya (299 km), Finlandiya (1,315 km), Gürcistan (1,59km), Kazakistan (6,858 km), Kuzey Kore (89 km), Litvanya (216km), Letonya -Kaliningrad Bölgesi (227 km), Moğolistan (3,485 km), Norveç (195 km), Polonya- Kaliningrad Bölgesi (206 km), Ukrayna (1,576 km)
Rusya Federasyonu toprakları 11 zaman dilimi boyunca uzanır. Bu kadar farklı zaman dilimine yayılabilmiş tek ülkedir.
213 milyonluk Rusya nüfusunun %73'ünü kentlerde yaşayanlar, %27'sini ise kırsal kesimde yaşayanlar oluşturmaktadır.
60 farklı etnik grubun yaşadığı Rusya Federasyonu'nda başlıca etnik gruplar şunlardır; 116 milyon Rus, 5,2 milyon Tatar, 2,9 milyon Ukraynalı, 1,7 milyon Çuvaş, 1,6 milyon Başkort, 1,4 milyon Çeçen, 1,2 milyon Beyaz Rus, 1,1 milyon Moldovalı, 1,1 milyon Ermeni, 700 bin Udmurt, 700 bin Azeri, 400 bin Alman.
Yaş ortalaması erkeklerde 35, kadınlarda ise 41 dir. Ortalama ömür ise sırasıyla, 59 ve 71 yıldır.
Rusya'da yaşayan Türk halkları için ayrıca bakınız. Rusya Türkleri
Rusya Türkleri |
Ülke adı |
Rusya Federasyonu |
Yaşayan Türk Grupları |
Yakutlar, Dolganlar, Tatarlar, Tuvalar (Şor, Karagas, Hoton, Drahad, Öngüt), Başkortlar, Çuvaşlar, Altaylar, Hakaslar, Türkmenler, Nogaylar vb. |
Yoğun Bulunduğu Şehirler |
Özerk cumhuriyetler dışında Astarahan, Omsk, Samara, Barnaul, Stavropol, Orenburg, Tobol, İrkutsk, Novosibirsk gibi şehirlerde |
İdari Bölümler [değiştir]
Bu alt başlığın ana maddesi: Rusya'nın Federal Yapılanması Rusya Federasyonu, 83 federal yapıya bölünmektedir. Bunlar Rusça “субъект” adlandırılmaktadır. Bu federal yapılar hukuki açıdan bir birine eşit olup aşağıdaki gibi sıralanabilir: 21 Cumhuriyet (ya da Federe Cumhuriyet: eskiden bunların çoğu özerk Cumhuriyet olarak adlandırılmaktaydı. Şimdi de halen birçok yerde yanlış olarak Özerk kelimesi kullanılmaktadır.) 46 Oblast (Rusya’nın bölgeleri), 9 Kray, 2 Federal öneme sahip şehir (Moskova ve St. Petersburg), 1 Otonom Oblast (Özerk Bölge), 4 Otonom Okrug (Özerk Okrug veya Özerk Elalet). Bunlara ek olarak bütün bu yapılanmayı 7 Federal Okrug başlığı altında toplanmıştır.
Rusya Federasyonuna bağlı 21 Cumhuriyet’in her birini kendi Anayasası ve Cumhurbaşkanı var. Bu anayasalar Federasyon Anayasası ile çelişmeyecek şekilde olması gerekiyor.

New Page 2